ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Του ΑΝΕΣΤΗ ΤΑΡΠΑΓΚΟΥ

Ως κυρίαρχη κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, εν όψει της ανάληψης της πολιτικής διακυβέρνησης της χώρας, προβάλλεται : Η όρθωση ανθρωπιστικής ασπίδας προστασίας στα ακραία φαινόμενα κοινωνικής εξαθλίωσης, η προάσπιση των βασικών δημόσιων αγαθών (παιδείας, υγείας, νερού κλπ.), η στοιχειώδης φορολόγηση του κεφαλαίου, δημοκρατικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση και το κράτος. Κι’ όλα αυτά εντός του αστικού πλαισίου ταξικής κυριαρχίας, χωρίς να θίγονται οι θεμελιακές δομές της καπιταλιστικής εταιρικής οικονομίας, και εντός του πεδίου των αντιλαϊκών ρυθμίσεων (από το Σύμφωνο Σταθερότητας μέχρι τοΣύμφωνο για το Ευρώ) της ευρωπαϊκής νομισματικής και οικονομικής ολοκλήρωσης.

Μπορούν αυτά τα μέτρα, που αποτελούν κοινό τόπο για το σύνολο των αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων, να απαντήσουν από μόνα τους, αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της υπερμεγέθους ανεργίας, της κατάρρευσης των ασφαλιστικών ταμείων, στην καταστροφή των παγίων κεφαλαίων εκατοντάδων επιχειρήσεων που κλείνουν, της κατακρεούργησης των μισθών και των συντάξεων, των χαρατσιών στο εισόδημα και στην κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών; Σε καμία περίπτωση και κατά κανέναν τρόπο. Γι’ αυτό και απαιτείται η εφαρμογή μιας ριζοσπαστικής οικονομικής πολιτικής που να ορίζει ένα πλαίσιο ρηξικέλευθων μεταβατικών αλλαγών σε οργανική σχέση με την επικαιρότητα καιαναγκαιότητα του Σοσιαλισμού.

[1] Πρέπει να κρατάμε «μικρό καλάθι» και να δεσμευόμαστε μόνον για την αποκατάσταση του βασικού μισθού της ΕΓΣΣΕ, ή για την κατάργηση του συνόλου των εφαρμοστικών νόμων των μνημονίων, όπως αποκατάσταση 13ου και 14ου μισθού, κατάργηση των χαρατσιών, αποκατάσταση των μισθών και των συντάξεων κλπ. ; Άλλωστε μια τέτοια πρακτική συνολικής κατάργησης των εφαρμοστικών νόμων των μνημονίων, είναι η μόνη που μπορεί να διασφαλίσει την λαϊκή αποδοχή και την ακόμα παραπέραπολιτική απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ.

[2] Προσδοκούμε το κούρεμα του δημόσιου χρέους από μια σχετική ευρωπαϊκή διάσκεψη που είναι στο χέρι των ηγεμονικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της ευρωπαϊκής ηπείρου και παραπέμπει την διαγραφή του χρέους στις ελληνικές καλένδες, ή προχωρούμε σε άμεση παύση πληρωμών και σε εξαναγκασμό των τραπεζικών κέντρων και ευρωπαϊκών μηχανισμών σε άμεση διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του ; Διαφορετικά θα συνεχίζεται η πληρωμή των υπέρογκων τοκοχρεολυσίων που αποστερούν από την ελληνική οικονομία τους αναγκαίους πόρους για την άσκηση κοινωνικής και επενδυτικής πολιτικής.

[3] Τι κάνουμε με τις εκατοντάδες επιχειρήσεις που η καπιταλιστική κρίση έχει εκκαθαρίσει, ρίχνονταςεκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στην εξαθλίωση της ανεργίας : Θα περιμένουμε την «παραγωγική ανασυγκρότηση» να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και καινούρια παραγωγή στο «ιστορικό υπερπέραν», ή προχωράμε σε δημόσια κυριότητα αυτών των παραγωγικών μονάδων, με εργατικό έλεγχο, δημόσια χρηματοδότηση, κυκλοφορία των προϊόντων και υπηρεσιών τους έξω από το πεδίο του ανταγωνισμού της «ελεύθερης» (καπιταλιστικής) αγοράς, και δημοκρατικό σχεδιασμό της παραγωγής τους ;

[4] Περιμένουμε στ’ αλήθεια την «εξ ουρανού έλευση» ενός νέου Σχεδίου Μάρσαλ, ενός καινούριου New Deal, από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που έχουν απομυζήσει τον ιδρώτα του εργαζόμενου λαού, ή χρησιμοποιούμε τους πόρους από την παύση πληρωμών και την ισχυρή φορολόγηση των κερδοφόρων επιχειρήσεων για την τροφοδότηση ενός ευρύτατου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων ; Σε κάθε περίπτωση αν αυτό συνέβη με την Γερμανία στην αρχή της δεκαετίας του 1950, αυτό οφείλονταν στο γεγονός ότι η γερμανική βιομηχανική παραγωγή ήταν ισχυρή και κυρίως στο ότι ο «δυτικός κόσμος» έβλεπε στην ενίσχυση του γερμανικού καπιταλισμού το προκεχωρημένο φυλάκιο έναντι της εξ ανατολών «απειλής» που προέρχονταν από τις ανατολικές κοινωνίες.

[5] Μπορεί η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας να στηριχθεί στους «υγιείς» επιχειρηματίες, που μέχρι το 2008 αναπτύσσονταν με τεράστια κερδοφορία και συσσώρευση κεφαλαίου, και επί πέντε χρόνια τώρα κάνουν σταθερή επενδυτική αποχή, ή χρειάζεται ως υποκείμενο της οικονομικής ανάκαμψης η αριστερή λαϊκή διακυβέρνηση, οι εργατικές συλλογικότητες, τα συνεταιριστικά εγχειρήματα ; «Υγιείς» δεν είναι παρά εκείνες οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που διασφαλίζουν κερδοφόρα αποτελέσματα, πράγμα που στις σημερινές συνθήκες της οξυμένης καπιταλιστικής κρίσης βασίζεται αποκλειστικά στην συντριβή των αποδοχών και δικαιωμάτων της εργατικής τάξης.

[6] Οι αντιλαϊκές ρυθμίσεις των ευρωπαϊκών οικονομικών και νομισματικών συμφώνων προβλέπουν ποινές (κατάργηση ΕΣΠΑ, αγροτικών επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίαςκλπ.) στην περίπτωση που μια ελληνική κυβέρνηση της Αριστεράς προχωρήσει στην κατάργηση των μνημονίων, ή υπερβεί το δρακόντειο όριο του 0,5% του ΑΕΠ για τα δημοσιονομικά ελλείμματα κλπ. Θα αναδειχθεί η αντιπαράθεση και σύγκρουση με τις ρυθμίσεις των ευρωπαϊκών συμφώνων, προκαλώντας ριζικές ανακατατάξεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο, και εκ βάθρων αμφισβήτηση και κλονισμό των θεμελίων της καπιταλιστικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ή θα καταγραφεί η «προσαρμογή» σ’ αυτές τις υπαγορεύσεις της ελληνικής και των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων ;

[7] Θα επανέλθει σε δημόσια ιδιοκτησία με εργατικό και λαϊκό έλεγχο το σύνολο των κοινωφελών επιχειρήσεων που έχουν ιδιωτικοποιηθεί χωρίς αποζημίωση των επιχειρηματιών, ή θα ισχύσει ηλογική των ΣΔΙΤ και των διακρατικών συμφωνιών εκμετάλλευσης όπως προτείνεται ; Μ’ άλλες λέξεις θα ακυρωθούν όλες οι αποκρατικοποιήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα ή βρίσκονται σε εξέλιξη (ΟΤΕ,Αγροτική, Δωδώνη, ΟΛΠ, ΔΕΗ, ΟΣΕ κλπ.), μπαίνοντας κάτω από ισχυρό λαϊκό και εργατικό έλεγχο και διασφαλίζοντας την παραγωγή και προσφορά των αναγκαίων κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών ;

[8] Οι μικροαστικές τάξεις υφίστανται εξίσου την μνημονιακή καταστροφή όπως και η μισθωτή εργασία. Πώς όμως θα αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο ; Με την προσπάθεια επανασυγκρότησής τους, στην βάση των αρχών του μικροαστισμού, της «στήριξης» των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή στο έδαφος μαζικής προώθησης συνεταιριστικών δικτύων των μικρομεσαίων στρωμάτων; Το ζήτημα δεν είναι να ανορθωθεί η λειτουργία ενός μικρομεσαίου καπιταλισμού, που η λειτουργία του έχει κλονισθεί, αλλά να διανοιχθούν δρόμοι συνεργατικής παραγωγικής οργάνωσης των μικροαστικών στρωμάτων που έχουν πληγεί.

[9] Οι αστικές μνημονιακές κυβερνήσεις «διέσωσαν» τις ιδιωτικές τράπεζες που είχαν τεράστια ζημιογόνα αποτελέσματα, μετακυλίοντας το κόστος στους ώμους του εργαζόμενου λαού. Θα προχωρήσει η αριστερή διακυβέρνηση στην κοινωνικοποίηση του συνόλου του τραπεζικού συστήματος, ή θα αρκεσθεί στον«δημόσιο έλεγχο», που ούτως ή άλλως διενεργείται και σήμερα από την Τράπεζα της Ελλάδος, δημιουργώντας ένα ισχυρό εργαλείο άσκησης παραγωγικής επενδυτικής πολιτικής;  

Αν ακολουθήσει κανείς τον πρώτο δρόμο που φαίνεται να επιλέγει η κυρίαρχη αντίληψη στον ΣΥΡΙΖΑ(μικρό καλάθι, αναμονή Σχεδίου Μάρσαλ, απουσία παρέμβασης στον εταιρικό τομέα της οικονομίας κλπ.) τότε γίνεται φανερό ότι όχι μόνο τα μείζονα κοινωνικά ζητήματα δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν, αλλά και οι «ελάχιστοι» κοινωνικοί στόχοι (ασπίδα ανθρωπιστικής προστασίας, δημόσια κοινωνικά αγαθά κ.ά.) τίθενται σε αμφισβήτηση από την άποψη της δυνατότητας πραγματοποίησής τους. Απεναντίας, μόνον μια οικονομική πολιτική που μένει στο επίπεδο της αριστερής ριζοσπαστικής, και εν τέλειαντικαπιταλιστικής, πολιτικής, με ρηξικέλευθες τομές και παρεμβάσεις, μπορεί να συγκροτήσει ένα μεταβατικό πρόγραμμα μετασχηματισμών σοσιαλιστικής έμπνευσης και κατεύθυνσης.